Vandaag debatteren de Geachte Afgevaardigden in de plenaire zaal van de Tweede Kamer over de verhoging van de AOW-leeftijd. Volgens het woordenboek is een debat een gedachtenwisseling of een bespreking van het voor en tegen. Met het oplezen van een papiertje vol vooraf bedachte, vrij slechte grappen en ideeën die ze allemaal al van elkaar kennen, geven de Nederlandse parlementariërs een aparte invulling aan deze definitie.
Bij het kijken van zo’n debat krijg je eerder de indruk dat je in het wekelijkse voorleesuurtje van O.B.S. De Tweede Kamer bent terechtgekomen. Juf Gerdi geeft iedereen een beurt. Sommigen grijpen die aan om de songtekst van een reclamespot voor de Postbank voor te dragen, anderen menen een soort bijbelvertelling te moeten debiteren.
Ondertussen mogen de andere kinderen alleen luisteren. Pas als juf Gerdi het zegt, mogen ze ook wat zeggen. Vaak zitten ze dan al heel lang met hun vinger omhoog. Het slimste jongetje en het slimste meisje van de klas, Alexander en Femke staan te popelen om wat slims te zeggen. Ook Agnes wil wat zeggen, zij is vaak heel boos. Mark grijpt de mogelijkheid altijd aan om verkering te vragen aan Femke. De rest van de klas moet dan lachen. Hihi. En dan is er natuurlijk nog het stoutste jongetje van de klas, Geertje, die laat vaak alleen een scheet als ‘ie het woord heeft gekregen van juf Gerdi. Dat vinden ze op de rest van de school heel erg leuk. Eindelijk eens iemand die gewoon een scheet laat.
Echt tot een debat komen ze dus niet op die manier. Er worden geen gedachten uitgewisseld; het zijn louter de eigen stokpaardjes die worden bereden. Het is een spel, een ritueel, zoals oud-minister en klassenmongool Hilbrand Nawijn eens zei vlak voor hij per brommer naar Ibiza vertrok. Achter de schermen is allang bekonkeld hoe het af zal lopen. De oppositie weet dat ook. Het debat is er voor de bühne, hierin kun je mooi je zeggen hoe jouw clubje erover denkt. Naar elkaar geluisterd, wat toch nodig is voor een uitwisseling van gedachten, wordt er al lang niet meer.
Dit is jammer, maar niet onoverkomelijk. Nederland vaart er immers redelijk wel bij. Het zou alleen wel mooi zijn wanneer de show die we een debat noemen, ook daadwerkelijk wat showelementen in zich zou hebben. Dat Balkenende bijvoorbeeld door een gierende Ron Brandsteder in een bak tomatensoep wordt gekieperd na een slecht debat. Of Bas van der Vlies en Arie Slob die elkaar het jawoord geven in het bijzijn van Linda de Mol. Dat wil het volk zien.
Wat dat betreft doen ze het in Engeland al iets beter. Daar schreeuwen ze lekker door elkaar heen en gaan ze als een stelletje bronstige olifanten tekeer nadat iemand iets heeft gezegd. In Nederland blijft het vaak bij wat slaan op de houten kamerbankjes. Als je dan toch wilt slaan, sla elkaar dan gewoon eens goed op de bek.