Tja Mart, in de aanhef niet eens je achternaam. Er is namelijk maar één Mart. En dat ben jij, Mart Smeets. Jij bent uniek. De frons in het voorhoofd als je verbaasd bent, de truien en overhemden, de gevouwen handen die peinzend het hoofd ondersteunen als iemand je iets vraagt, de penis die Ria Visser en vele anderen penetreerde, de opgeheven vinger als Dalida zachtjes begint te zingen. Het is allemaal heel erg Mart Smeets. Of toch niet?
Want dat vraag ik me wel eens af: ben jij eigenlijk wel Mart Smeets, Mart? Ben je niet stiekem gewoon Duuk Joepels uit Bruinehaar, een miskende acteur die al z’n hele leven Mart Smeets speelt. Zo komt het soms namelijk op me over, dat de man die ik op tv zie een rol speelt. En dan, de volgende keer, denk ik weer dat je echt zo bent zoals je je op tv voordoet. Dat is ‘Het Mysterie Mart’, een mysterie dat waarschijnlijk nooit ontrafeld zal worden.
Ik hoop ook dat het nooit ontrafeld zal worden, Mart. Wordt het ontrafeld, dan ben je of iemand die vrij pathetisch een onuitstaanbaar mannetje acteerde, of een pathetisch onuitstaanbaar mannetje. Met ‘Het Mysterie Mart’, blijf je voor mij één van de meest interessante figuren op de Nederlandse televisie. De komende weken zit ik tijdens De Avondetappe weer op m’n knieen voor de tv, met m’n neus tegen het scherm gedrukt. Kijken of je Duuk bent, of Mart, Mart. Elke beweging analyseer ik. Tegen beter weten in, want ik kom er toch niet achter. Daar zorg je wel voor, Mart. En dat is dus maar goed ook.
Je speelt ermee, met het imago dat je niet jezelf bent op de buis. Vraagt iemand je of je een rol speelt, dan ontken je dat altijd. Je zegt dat je ‘gewoon’ zo bent. Maar je zegt dat altijd met ondeugende oogjes en een mystieke glimlach. De ondeugende oogjes en de mystieke glimlach van een acteur. En dan maak je me dus weer in de war, Mart. Hou daar eens mee op!
Dat doe je ook: de komende serie van De Avondetappe is je laatste. Je neemt afscheid. Nooit meer zul je daarna een uur vollullen met twee zwijgende gasten aan tafel. Misschien moet je de laatste uitzending, wanneer de renners net de Champs-Elysées over zijn gedenderd, afsluiten met de volgende woorden: ‘Dit was het, stom gepeupel. Nu ga ik mezelf zijn. Patat.’ En dan het beeld uitlopen, waarbij je langzaam je rode broek en je malle overhemd uittrekt. De echte Mart. Een dikke, naakte man met een beetje haar.
Aan de andere kant, misschien speel je dat dan ook wel weer. We zullen er dus nooit achterkomen. Zelfs je vrouw niet. Het is jouw mysterie. Je gaat ermee je graf in. Op je grafsteen de volgende tekst: ‘Hier ligt Mart Smeets… of Duuk Joepels’. Blijk je, wanneer de onvermijdelijke Maurice de Hond je op den duur opgraaft, Duuk te zijn, dan verdien je postuum een Oscar, die in het vervolg natuurlijk een Mart zal heten.
Met vriendelijke groeten,
Zwoebe Zwoebstra
Volg ons Facebook en vind ons leuk op Twitter. Of andersom. Kijk maar.