Omdat het hoofdgebouw van het Rijksmuseum in Amsterdam nog tot Sint-Juttemis verbouwd wordt, geef ik u op deze website van tijd tot tijd een kijkje in de schitterende collectie van dit museum, gevolgd door een heldere analyse van het werk. Vandaag de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn:
De Nachtwacht mogen we gerust het pronkstuk van het Rijksmuseum noemen. Persoonlijk snap ik daar niet al te veel van, want veel meer dan wat heel donker geschilderde mannetjes met een hoedje op, die hun zwaarden en geweren laten zien, heeft die Rembrandt niet uit z’n kwast weten te krijgen. Ja, hij heeft ook nog een kaboutermeisje op het canvas gekrabbeld, en die is dan opeens weer heel erg licht. Gekke Rembrandt.
Echt knap vond ik het dus allemaal niet. Dat was tot ik eens goed de rechter onderhoek van het schilderij had bekeken. Daar duikt een druk trommelende collega-schilder Vincent van Gogh op. En dat is wel knap van Rembrandt. Want die werd pas zo’n 200 jaar later geboren. Bovendien was het ten tijde van Vincent z’n leven helemaal niet zo bekend dat hij zo goed kon trommelen. Moet je nagaan hoe weinig mensen daar 200 jaar eerder weet van hadden!
Het feit dat Rembrandt dat toen al doorhad maakt De Nachtwacht voor mij toch tot een meesterwerk. Voor de rest is het prutswerk. Zo is Rembrandt vergeten tekstballonetjes te zetten boven de mannen in het midden die in een druk gesprek verwikkeld lijken te zijn. Zonde. Nu blijft het eeuwig speculeren naar wat deze heren tegen elkaar zeggen.
Het kan van alles zijn. Misschien zegt de man met de rode sjerp om wel tegen die andere vent: ‘Niet meteen kijken hoor, maar die kabouterdame in het wit, vlak achter je, die heb ik dus geneukt’. Of anders zoiets als: ‘Godverdomme Henk, wanneer zouden we eindelijk die gekke kostuums uit mogen doen van die schilderkwibus? Die broek trekt enorm in m’n kruis’.
Het blijft allemaal speculatie. Voor hetzelfde geld gaat het gewoon over het nieuwste model van Opel, bij welke bank de meneer met de rode sjerp de laagste hypotheekrente kan krijgen of wie er met de punt naar achter moet spelen tegen Finland. Theo Janssen natuurlijk.
Helaas zullen we er wel nooit achterkomen, en dat allemaal dankzij die lul van een Rembrandt. Och, wat kan ik daar slecht tegen. Kijk dus niet gek op als u, wanneer het Rijksmuseum helemaal verbouwd is, een krantenbericht zult lezen met de kop: ’27-jarige man tekent tekstballonetje in Nachtwacht’. Via een tv-show, uitgezonden door SBS, zal daarna de meest geschikte tekst worden gezocht voor in de ballon. Uiteraard gekozen door een jury onder leiding van Henk Jan Smits, die een zonnebril in z’n haar heeft uit de 17e eeuw.