Het zal mij benieuwen wanneer Randstad een grootschalige reclamecampagne rond Gerard Kemkers begint. Die kan niet uitblijven. Met als slogan ‘Andere baan, Gerard?!’ en dan dat wijzende vingertje van hem erbij op de foto. Misschien kan Randstad dan als eerste Gerard zelf weer aan een nieuwe baan helpen. Doorgaans worden mensen ontslagen als ze zo’n enorme fout begaan als Gerard gisteren. Maar nu genoeg over de meerdere betekenissen die het woord baan kan hebben. Dat krijgen we de komende tijd nog genoeg te horen, vrees ik.
Het gaat mij namelijk om coaches in het algemeen. Verschrikkelijk volk dat de sport verpest. Kemkers deed dat gisteren wel op een erg opzichtige manier, maar het laat wel mooi zien hoe coaches over hun sporters denken. Ze beschouwen hen als machines die zij kunnen besturen. Ze denken dat de sporter niet in staat is zelf na te denken. Ze vertrouwen de sporter niet. Helaas vertrouwt de sporter z’n coach vaak wel. Dat leidt dus tot praktijken als die van gisteravond.
Voetbalcoaches zijn natuurlijk het ergste. Zij hebben overigens wel in één ding het gelijk aan hun zijde: bij hen zijn de sporters daadwerkelijk niet in staat zelf na te denken. Voetballers hebben nou eenmaal niet het ei van Columbus uitgevonden. Een uitspraak die je na de wedstrijd bijvoorbeeld maar zo zou kunnen optekenen uit de mond van een voetballer. Je zou dus kunnen zeggen dat die voetballers wel een coach kunnen gebruiken die ze als een machine behandelt. Toch gaat die vlieger niet op. De coaches zijn zelf namelijk bijna allemaal oud-voetballers en dus ook niet in staat iets zinnigs te zeggen. In dit kader hoef ik alleen maar de naam van Harm van Veldhoven te noemen.
De coaches die geen grootse sportcarrière achter zich hebben liggen (alhoewel over de grootsheid van de carrière van Harm ook te soebatten valt) zijn dan weer vrijwel allemaal omhooggevallen gymleraren van de ALO of het CIOS. Ook niet best. Dat zijn types als Van Gaal die zichzelf, na een opleiding waarbij je moet laten zien dat je goed met een notitieblok overweg kunt, alles denken te kunnen veroorloven. Het eerste wat ze je daar leren is dat je altijd gelijk hebt en daarna hoe je je gelijk als quasi-wetenschap op paternalistische wijze aan je toehoorders kan doceren. Het liefst zo onvriendelijk mogelijk.
Henk Gemser, de gewezen schaatscoach en huidige Chef de Beurre van het Olympisch team, is ook een kind van die sportopleidingen. Hij deed de ALO. Daar wordt je dus voor de rest van je leven in een onuitstaanbaar keurslijf geperst. Want – alhoewel ik Henk van een veel vriendelijkere inborst verdenk dan Van Gaal – hij sprak gisteren in zijn functie als Chef de Beurre zinnen uit als: ‘Wat je dan doet? Luisteren, kijken, aanraken, dichtbij zijn.’ en ‘Het was onmiddellijk duidelijk. Ik ben niet naar Sven gehold. Ik heb mezelf de tijd gegeven het veld te overzien.’ Alsof iemand een aai over de bol geven wetenschap is.
Nee, dan Guus Hiddink. Die heeft ook CIOS gedaan, maar is dat meteen na de afronding ervan weer vergeten. Toen is-ie gaan golfen, motorrijden en wijn drinken. Het liefst tegelijk. Daar hoor ik groundsman Wim van de golfclub in Varsseveld af en toe nog steeds over. Hele baan naar de klote. Tussendoor geeft-ie af en toe wat aanwijzingen aan een voetbalteam. Dat werkt dus. Daarom moet Hiddink coach worden van elke Nederlandse sporter die er is. Guus blij, want z’n bankrekening stroomt vol en wij blij. Ga maar na, als er gisteren alleen maar iemand rustig met een glas wijn had staan walsen op die kruising had Kramer nu gewoon goud gehad.